سرویس سلامت - میگرن یک نوع سردرد شدید است که در صورت عدم دریافت درمان مناسب، موجب محدودیت‌های زیادی بر روی فعالیت‌های روزمره افراد میشود. بوتاکس یکی از روش‌های موثر برای درمان میگرن است. ...
به گزارش سرویس سلامت جیرجیرک به نقل از آسمونی - میگرن یک نوع سردرد شدید و مزمن است که معمولاٌ با علائمی از قبیل درد شدید سر، تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا همراه است. این بیماری می‌تواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و در صورت عدم درمان مناسب، موجب محدودیت‌های زیادی بر روی فعالیت‌های روزمره آن‌ها شود. یکی از روش‌های درمان موثر برای کنترل دردهای میگرن، استفاده از بوتاکس است. در این مقاله قصد داریم به بررسی نحوه درمان میگرن با بوتاکس، عوارض، موارد منع و نکات مهم قبل و بعد از درمان را بپردازیم. پس اگر جزو افرادی هستید که با این مشکل، دست‌وپنجه نرم می‌کنید و به دنبال یک راه‌حل مؤثر برای درمان سردردهای میگرنی خود هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
میگرن چیست؟
میگرن یک نوع سردرد شدید و مزمن است که معمولا با علائمی مانند درد شدید سر، تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا همراه است. این بیماری ممکن است تا چند ساعت یا حتی چند روز ادامه داشته باشد. افراد مبتلا به میگرن ممکن است قبل از شروع حمله، علائمی نظیر تاری دید، حساسیت به بوها و یا تغییرات در خلق و خو را تجربه کنند. علت دقیق میگرن هنوز مشخص نشده است، اما عوامل تحریک‌کننده مانند تغییرات در عملکرد عصبی، تغییرات در عملکرد عروق خونی و عوامل ژنتیکی، زمینه‌ساز ابتلا به این بیماری هستند. درمان میگرن معمولاٌ شامل داروهای ضدالتهاب، داروهای ضد دردهای قوی، داروهای پیشگیرانه مانند بوتاکس است.
علائم هشداردهنده ابتلا به میگرن
اگر در طول یک ماه حدود 15روز دچار سردرد می‌شوید یا سردردهای خوشه‌ای( سردرد شدید در داخل یا اطراف چشم یا یک طرف سر) را تجربه می‌کنید، این احتمال وجود دارد که شما به میگرن مبتلا هستید. بنابراین درصورت سابقه سردردهای میگرنی حدود 15 روز در ماه که 4 ساعت در روز یا بیشتر طول بکشد، حتمأ به دکتر متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
درمان میگرن با بوتاکس
در سال ۲۰۱۰ استفاده از بوتاکس برای درمان بزرگسالان مبتلا به میگرن مزمن، مورد تایید قرار گرفت. بوتاکس یک نوروتوکسین(Neurotoxin) یا نوعی سم بوتولینوم است که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم(Clostridium botulinum) تولید میشود. با تزریق بوتاکس، مسیر انتقال پیام‌های عصبی به عضلات، مسدود شده فعالیت عضلات و درد و التهاب مربوط به آن‌ها کاهش می‌یابد.
در این روش درمان، دارو در نقاط مختلف سر با دوزهای کم، تزریق میشود تا موجب کاهش فعالیت عضلات و حساسیت به نور و صدا شود و به کنترل درد کمک کند. این درمان به پیشگیری از سردردهای میگرنی قبل از شروع، کمک می‌کند اما اثربخشی آن به زمان نیاز دارد و معمولاً بعد از ۲ تا ۳ هفته پس از اولین تزریق، مشخص میشود. در تحقیقات انجام شده برروی افرادی که دچار این بیماری هستند، بسیاری از آنان گزارش کرده‌اند که با دو بار تزریق بوتاکس، تعداد روزهای سردرد تقریباً 50 درصد کاهش یافته‌است. بعد از پنج دوره درمان، این میزان به حدود 70 درصد، افزایش یافته است.
چه نوع سردردی به بوتاکس بهتر پاسخ می دهد؟
بوتاکس فقط برای درمان میگرن مزمن(سردرد در 15 روز یا بیشتر در ماه)، مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا است. به گفته مدیر مرکز سردرد کالیفرنیای جنوبی، هرچه سردردها بیشتر باشند، بوتاکس بهتر عمل می‌کند. بنابراین بوتاکس برای بیمارانی که کمتر از 15 روز در ماه سردرد دارند، توصیه نمی‌شود.
نحوه درمان میگرن با بوتاکس
این درمان در فاصله زمانی ۱۲ هفته‌ای انجام میشود. بدین منظور، پزشک شما هر ۱۲ هفته یک‌بار، تزریق در اطراف سر و گردن را تجویز می‌نماید. اولین جلسه درمان ممکن است حدود 20 دقیقه طول بکشد که در آن دکتر متخصص با استفاده از یک سوزن بسیار کوچک، مقدار کمی بوتاکس را به عضلات کم‌عمق پوست تزریق می‌کند. هر درمان، معمولاً شامل 31 تزریق در هفت ناحیه اصلی بین گردن و شانه در هر دو سمت، پایین جمجمه و پشت گردن در هر دو سمت، بالای چشم و وسط پیشانی، پشت و بالای گوش‌ها، پایین پیشانی در بالای بینی و پایین پیشانی در نزدیکی لبه داخلی ابرو است.
بهترین نوع بوتاکس برای درمان میگرن
بوتاکس اونابوتولینوم توکسینA ، به‌عنوان بهترین نوع بوتاکس برای درمان سردردهای میگرنی شناخته شده‌است. این نوع بوتاکس توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شده است و تحقیقات نشان می‌دهد که می‌تواند شدت و تعداد روزهای میگرن را به میزان چشمگیری کاهش دهد.
یکی از معروف‌ترین بوتاکس‌های مورد استفاده در ایران، بوتاکس دیسپورت است که ماندگاری بالایی دارد. این بوتاکس به شکل پودر است و قبل از تزریق، با یک سرم نمکی ترکیب میشود. بوتاکس زئومین نیز یکی دیگر از بوتاکس‌های مورد استفاده توسط پزشکان ایران برای درمان سردرهای میگرنی است. این نوع بوتاکس توسط کشور آلمان تولید شده و به‌عنوان خالص‌ترین نوع بوتاکس شناخته شده‌است. بوتاکس زئومین ریسک حساسیت کمی دارد که موجب کاهش مقاومت به بوتاکس میشود.
عوارض جانبی درمان میگرن با بوتاکس
در صورتی که تزریق بوتاکس در جای اشتباه و به صورت نادرست انجام شود، عوارض زیادی را به همراه خواهد داشت. شایع‌ترین عارضه جانبی درمان میگرن با بوتاکس، درد در ناحیه سر و گردن است. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ممکن است برخی افراد در محل تزریق، درد، کبودی یا تورم را تجربه کنند.
- ممکن است علائمی شبیه آنفولانزا داشتهباشد.
- ممکن است برخی افراد واکنش آلرژیک مانند کهیر به بوتاکس داشته باشند.
- خشکی یا آبریزش چشم یا دهان
در موارد نادر، ممکن است بوتاکس به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند. این اتفاق می‌تواند کشنده باشد و باید سریعاً به مرکز درمانی مراجعه کنید. علائم آن عبارتند از:
- ضعف عضلانی
- مشکلات بینایی و اختلال در دید
- مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن
- ناتوانی در کنترل مثانه
- افتادگی پلک یا ابرو
- مشکل تنفسی
توجه داشته باشید که نباید به طور مکرر تزریق بوتاکس را انجام دهید زیرا بدن شما علیه توکسین بوتولینوم آنتی بادی تولید می‌کند. آنتی‌بادی‌ها از عملکرد و تأثیرگذاری بوتاکس، جلوگیری می‌کنند. در بسیاری از افراد با تزریق بوتاکس، علائم میگرن به طور کامل برطرف می‌شوند اما در برخی دیگر ممکن است مراقبت‌های بیشتر و مصرف داروهای اضافی، موردنیاز باشد. برای کاهش خطرات احتمالی، این درمان را حتماٌ تحت نظر یک متخصص مغز و اعصاب انجام دهید.
چه کسانی نمی‌توانند از درمان میگرن با بوتاکس استفاده کنند؟
زنان باردار، مادران شیرده، افراد که مشکل نارسایی کلیه دارند و همچنین افرادی که به پروتئین‌های موجود در شیر گاو حساسیت دارند، نباید از این درمان استفاده کنند. بیماران مبتلاء به اختلالات عصبی عضلانی مانند سندرم ایتون لامبرت (Eaton-Lambert syndrome) یا میاستنی گراویس (Myasthenia gravis) یا افرادی که از داروهای رقیق‌کننده مانند وارفارین و هپارین استفاده می‌کنند، نیز نباید درمان میگرن با بوتاکس را انجام دهند.
نکات مهم بعد از درمان میگرن با بوتاکس
نکاتی که باید بعد از درمان به آن‌ها توجه داشته باشید:
- استفاده از کمپرس سرد برای جلوگیری از ایجاد کبودی یا تورم در ناحیه تزریق شده
- پرهیز از انجام حرکات ورزش شدید و فعالیت‌های سنگین تا ۲۴ ساعت پس از تزریق
- پرهیز از قرار گرفتن در معرض آفتاب تا ۷۲ ساعت پس از تزریق
- پرهیز از مصرف نمک و غذاهای شور
- پرهیز از ماساژ و حرکت دادن ناحیه‌ی تحت درمان
- عدم استفاده از محصولات آرایشی
نتیجه‌گیری
با توجه به نتایج تحقیقات علمی، بوتاکس به عنوان یک روش درمانی موثر برای کنترل دردهای میگرنی شناخته شده‌است. این روش نه تنها می‌تواند شدت و فراوانی حملات میگرن را کاهش دهد، بلکه همچنین می‌تواند موجب بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری شود. با این حال، قبل از تصمیم‌گیری برای استفاده از بوتاکس برای درمان میگرن، توصیه میشود با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راه‌حل را برای مدیریت و درمان میگرن خود، پیدا کنید. بعد از انجام درمان نیز، نکات ذکر شده را رعایت کنید تا به نتیجه مطلوب‌تری دست‌یابید.