سرویس سبک زندگی - تنها گذرگاه مرزی بین مصر و نوار غزه نیز در شهر رفح قرار دارد و این گذرگاه طی سالیان گذشته اصلی‌ترین نقش را در رساندن کمک‌های انسانی به نوار غزه و انتقال بیماران از این منطقه به خارج از غزه جهت درمان داشته است. ...

به گزارش سرویس سبک زندگی جیرجیرک به نقل از برترین ها - برترین ها: بامداد سه شنبه با دستور مستقیم بنیامین نتانیاهو، اسرائیل به گذرگاه رفح حمله کرد. تنش میان اسرائیل و فلسطین پس از حملات هفت اکتبر حماس و سپس ضدحملات ویران کننده صهیونیست ها به نوار غزه در بحرانی ترین نقطه دو دهه اخیر قرار دارد. «گذرگاه رفح» به عنوان تنها دروازه حیاتی مردم غزه به دنیای خارج بعد از آغاز جنگ کنونی اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است.

ارتش اسرائیل از ماه ها قبل برای ورود به رفح، جنوبی ترین بخش نوار غزه، که به مأمنی برای صدها هزار فلسطینی آواره شده در جنگ جاری تبدیل شده است، آماده بود؛ اما برای آغاز این عملیات، تصمیم کادر سیاسی را انتظار می کشید. اسرائیل برای عملیات زمینی در رفح، زیر فشار سنگین جامعه جهانی، به وِیژه از سوی متحد اصلی خود، آمریکا قرار داشت و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هفته گذشته در سفر به اسرائیل اظهارات بنیامین نتانیاهو را در مورد ورود به رفح چندان جدی نگرفت.

حالا اما اسرائیل برای یک هدف کاملا معین به این منطقه استراتژیک حمله کرده. نتانیاهو می خواهد تکلیف حماس را در غزه یک سره کند و با اشغال رفح، مسیر دریافت تمام کمک های نظامی به نوار غزه مسدود شود. در این مطلب به سراغ آشنایی بیشتر با خبرسازترین نقطه کنونی جهان خواهیم رفت. با ما همراه باشید.

رفح دقیقا کجاست؟

رفح در جنوبی ترین نقطه نوار غزه از شمال به خان یونس و از جنوب به اراضی مصر و از غرب به دریای مدیترانه و از شرق به منطقه موسوم به خط سبز منتهی می شود که حد فاصل مناطق فلسطینی سال ۱۹۶۷ و اراضی اشغالی است. این منطقه تنها ۴۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و بخش اعظمی از آن را نوار ساحلی تشکیل داده و در عین حال در مجاورت صحرای سینا قرار دارد که اسرائیل پیش از این تلاش داشت از این منطقه به عنوان وطن جایگزین اهالی غزه استفاده کند، اما با مخالفت مصر و ساکنان غزه و دیگر کشورهای عربی مواجه شد.

شهر رفح شامل ۱۰ محله و منطقه است که عبارتند از: منطقه المواصی و تل السلطان و مرکز شهر و منطقه الحشاش و رفح غربی و النخلة و خربة العدس و حی السلام و الجنینة و البیوک. مساحت این منطقه نیز تنها ۶۳ کیلومتر مربع است. آب و هوای این منطقه صحرایی است و تابستان های طولانی و گرم و مرطوب و زمستان های سرد و خشک دارد. میانگین دمای هوا در تابستان در این منطقه ۳۱ درجه است.

تنها گذرگاه مرزی بین مصر و نوار غزه نیز در شهر رفح قرار دارد و این گذرگاه طی سالیان گذشته اصلی ترین نقش را در رساندن کمک های انسانی به نوار غزه و انتقال بیماران از این منطقه به خارج از غزه جهت درمان داشته است. طبق سرشماری های که توسط خبرگزاری فلسطین منتشر شده، جمعیت کل استان رفح در سال 2021 ، 260 هزار و 117 نفر بوده است اما بعد از آغاز جنگ ویرانگر پاییز سال گذشته و درحالی که بیش از 7 ماه از این جنگ می گذرد، سازمان ملل متحد اعلام کرد که با ورود آوارگان فلسطینی از سراسر غزه به رفح، این منطقه تبدیل به یکی از پرجمعیت ترین مکان های دنیا شده است.

درحال حاضر حدود 1.4 میلیون آواره در رفح هستند که برخی از آنها 6 بار به دلیل حملات رژیم صهیونیستی آواره شده اند. بنابراین جمعیت رفح بعد از جنگ 5 برابر شده و این آوارگان در شرایط بسیار اسفباری زندگی می کنند. اسرائیل مدعی شده که به ساکنان غزه برای خروج از این منطقه هشدار داده است، اما ساکنان غزه می گویند که این هشدار گام نخست برای رقم زدن آوارگی اجباری آن هاست و به همین دلیل حاضر به ترک غزه نیستند. در عین حال، ترک غزه از مسیر رفح برای فلسطینی ها آسان نیست.

اهمیت تاریخی رفح

در کتاب های مربوط به تاریخ مصر باستان، دوران آشوری ها و یونان، به نام رفح اشاره شده است. در دوران های تاریخی، رفح به عنوان بخشی از باریکه غزه، تحت حاکمیت کنعانیان مصر بود که برای حفظ حکومت خود، در طول ساحل آن، برج و باروهای دفاعی برپا کرده بودند. در دوران موسوم به «عصر برنز»، نام رفح به عنوان یک سکونتگاه مهم در مسیر جاده دریایی و عبور و مرور قوای مصر تلقی می شد.

نام رفح در دوران پادشاهی آشور به عنوان مکانی در نزدیکی غزه که مردم آن سر به شورش برداشتند، و حانون، پادشاه غزه، با زنجیر به سرزمین آشور برده شد و رفح ویران و مردمش تبعید شدند، در روایات تاریخی آمده است. در دوران رم باستان نیز ارتش روم به فرماندهی تیتوس به رفح و غزه رسید. در دوره بیزانس، اکثریت مردم رفح مسیحی بودند اما زمان کوتاهی پس از «فتح اورشلیم» در سال ۱۰۹۹ توسط صلیبیون، آن ها غزه و رفح را تصرف کردند.

در کتاب های باستانی مصر آمده که یهودیان نیز در قرون وسطی ساکن رفح بودند. از قلعه «هاتسور» یهودیان در رفح در آن روایات نام برده شده است. در دوران حکومت عثمانی بر منطقه، یهودیان اقدام به خرید زمین در رفح کردند و از خدمت در ارتش بریتانیا که بعداً قیمومیت منطقه را برعهده گرفت، معاف شدند.

موضع مصر در قبال رفح چیست؟

اسرائیل در تأمل طولانی برای آغاز عملیات در رفح، به خاطر حفظ پیمان صلح خود با مصر و به ویژه نظر به جایگاه این کشور در میانجی گری های اخیر، تلاش کرده بود تا رهبران قاهره را بیش ازاین خشمگین نکند. مصر از آغاز جنگ جاری مظنون بود که اسرائیل مایل است بسیاری از فلسطینیان را به هجوم به خاک مصر از طریق گذرگاه رفح سوق بدهد. برخی از اظهارات مقامات اسرائیلی در آغاز جنگ که کشورهای عربی را به پذیرش فلسطینیان غزه در برابر گرفتن امتیازاتی از غرب تشویق کرده بودند، به این نگرانی مصر دامن زده بود.

دولت مصر، گذرگاه رفح را در سال ۲۰۰۷ زمانی که حماس کنترل غزه را به دست گرفت بست. دولت مصر در توجیه باز نکردن مرز رفح تأکید کرد که بازگشایی این نقطهٔ مرزی ضمن آنکه سبب هجوم غیرنظامیان فلسطینی به صحرای سینا و خالی شدن نوار غزه از سکنه و در نتیجه باز شدن دست ارتش اسرائیل برای نابودی تمام اهداف مورد نظر خود می شود، در عمل نیز مسئولیت های مربوط به اسرائیل در برابر ساکنان نوار غزه را به مصر منتقل می کند.

در یک کلام همگی بر یک موضوع کلیدی تاکید دارند؛ اشغال رفح یعنی به خطر افتادن بقای حماس. این در حالی است که پرچم اسرائیل اکنون در گذرگاه رفح برافراشته شده و در پی آن تانک های اسرائیل از طرف غزه وارد گذرگاه رفح شده اند و اختیار سمت فلسطینی این گذرگاه را به دست گرفتند. به هر حال با حمله اسرائیل به این گذرگاه، امیدها برای مذاکرات منجر به آتش بس در قاهره رنگ باخت.